Türkiye'de havalar sıcak. Vakıf olmaya hızlı bir şekilde yaklaşan CHP’de politika cehennem sıcağı kıvamında. Mevsimsel olayların ışığı altında ben de bugün ‘light’ konulara değinmek isterim. Tabii ki izninizle…
Konumuz esnaflık: Klasik anlamda esnaf; çarşıda, pazarda mal satan meslek sahibidir. Esnafın ticari ufku gündeliktir. Bugün alır ve yeri gelir aynı gün içinde satar. Bilemedin birkaç günlük envanter taşır.
Esnaf üretmez, üretilen malın satışında aracılık yapar. Toptancıdan alır, tüketiciye de perakende satar. Sonuçta bir hizmet verir, bir rant konumundan yararlanır, üretmeden aradan kar eder. Bu noktaya kadar sıkıntı yok. Normal hizmet zinciri…
Enflasyon, toplumların hücrelerine girince kimya bozuluyor. Türkiye'de yüksek enflasyon toplumun tüm hücrelerine girdi ve kimya bozuldu.
Kimya bozulunca insanların da reaksiyonları farklılaşıyor.
Esnaflık artık yukarıda sözünü ettiğim klasik meslek grubunun dışına taşmış ve tüm mesleklerde, hatta tüm toplum katmanlarında, tıpkı çam ormanlarının yanması gibi, toplumu kundaklamış vaziyette.
Döviz kuru, faiz, akaryakıt, aklınıza ne gelirse…
Girdi fiyatları yüzde yüz artıyor ve üzerine konulan fiyat yüzde üç yüz.
Medyada esnaf kalemlerden geçilmiyor. 12 milyon dolar değerinde malikanede yaşıyor, diploması da lise. Rant konumu adına mükemmel bir örnek.
Sosyal medya üzerinden Atatürk’le platonik aşk yaşayan teyzelerin, Bodrum sahillerinde sübvanse yollarla mülk edindikleri kooperatif dairelerini kiralamaya gelince de tümü essahtan esnaf.
Ben küçükken İstanbul’da bir deyim vardı: "Hasta yatakta öpülür!"
Şimdilerde bakıyorum da sağlık sektöründe esnaflık epey yayılmış. “O test, bu test; o prosedür, bu prosedür” derken, faturayı yaz gönder bakanlığa…
Ya politika?
Delege “Benim ne avantam olacak..” derdinde.
Parti üyesi çıkar peşinde.
Milletvekili seçim masrafının karşılığını almak için aracılık peşinde.
Parti meclisi üyesi, yönetim kurulu üyeliği peşinde.
Parti başkanı da koltuğun getirdiği rantın faydaları için olsa gerek, koltuğunu her ne pahasına olursa olsun koruma peşinde.
Kısacası alayı politika esnafı…
Gelelim üniversitelere...
Eğitim, ayrı bir esnaflık alanı. Bir sürü “tabela üniversitesi” mantar gibi bitmiş. Teknik fakülteler, yatırım gerektiriyor: Alet, edevat, teçhizat…
Piyasanın ihtiyacı olan meslekler; sağlık sektöründe, sanayide, yüksek teknolojide…
Bizde ne oluyor?
Uluslararası ilişkiler lisansı almış, ama yabancı dil bilmiyor.
Sosyoloji, tarih, psikoloji eğitimi almış, ama Instagram’da influencer olma peşinde.
Medya okumuş, ama gelgelelim eline kamera almamış.
Kısacası, üniversiteler de üretim için eğitim peşinde değil, maalesef kısa dönem esnaflık peşinde.
Yukarıda anlatmaya çalıştığım esnaflık kültürü alevi, sadece iş ve eğitimde değil, aşk meşk hayatını da sarmalamış.
Öyle ki hayatlarını birleştirmeye çalışan gençler de ezbere konuştukları söylemlerinde sürekli piyasayı yükseltici eda içindeler.
Şartsız aşk gitmiş ve yerine fiyatı belirlenmiş meşk gelmiş. Üzgünüm ama “Bulunmaz Hint Kumaşının” bile bir piyasa fiyatı var. Onu da talep eğrisiyle arz eğrisinin kesiştiği nokta belirliyor. Fiyatını gerçek dışı ve yüksek tutman durumda ise “acımasız piyasa” seni müsilaj yapıyor.
Ez cümle: Üretim geleneği olmayan ve rant yoluyla aradan bir şeyler götürme geleneği olan toplumlar esnaflığa teşne olur.
Sürdürülebilir mi? Bir dahaki krize kadar evet.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Fenerbahçe | 15 | 13 | 1 | 1 | 40 | 11 | 40 | +29 |
2 | Galatasaray | 15 | 13 | 1 | 1 | 31 | 9 | 40 | +22 |
3 | Kayserispor | 15 | 8 | 2 | 5 | 21 | 14 | 29 | +7 |
4 | Trabzonspor | 15 | 8 | 5 | 2 | 27 | 19 | 26 | +8 |
5 | Beşiktaş | 15 | 8 | 5 | 2 | 22 | 19 | 26 | +3 |
6 | Adana Demirspor | 16 | 6 | 4 | 6 | 29 | 21 | 24 | +8 |
7 | Antalyaspor | 15 | 6 | 4 | 5 | 22 | 17 | 23 | +5 |
8 | Çaykur Rizespor | 15 | 6 | 5 | 4 | 15 | 20 | 22 | -5 |
9 | Kasımpaşa | 15 | 6 | 6 | 3 | 27 | 31 | 21 | -4 |
10 | Hatayspor | 15 | 4 | 5 | 6 | 24 | 22 | 18 | +2 |
11 | MKE Ankaragücü | 15 | 4 | 5 | 6 | 21 | 21 | 18 | 0 |
12 | Başakşehir FK | 16 | 5 | 8 | 3 | 18 | 21 | 18 | -3 |
13 | Sivasspor | 16 | 4 | 6 | 6 | 19 | 27 | 18 | -8 |
14 | Fatih Karagümrük | 15 | 4 | 6 | 5 | 18 | 14 | 17 | +4 |
15 | Gaziantep FK | 16 | 5 | 10 | 1 | 17 | 27 | 16 | -10 |
16 | Konyaspor | 15 | 3 | 7 | 5 | 15 | 21 | 14 | -6 |
17 | Samsunspor | 15 | 4 | 9 | 2 | 17 | 25 | 14 | -8 |
18 | Alanyaspor | 15 | 3 | 7 | 5 | 12 | 23 | 14 | -11 |
19 | Pendikspor | 15 | 3 | 8 | 4 | 16 | 33 | 13 | -17 |
20 | İstanbulspor | 15 | 2 | 11 | 2 | 11 | 27 | 8 | -16 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 15 | 13 | 2 | 0 | 42 | 10 | 39 | +32 |
2 | Kocaelispor | 16 | 10 | 3 | 3 | 28 | 17 | 33 | +11 |
3 | Göztepe | 15 | 9 | 4 | 2 | 21 | 8 | 29 | +13 |
4 | Sakaryaspor | 16 | 8 | 3 | 5 | 25 | 17 | 29 | +8 |
5 | Gençlerbirliği | 16 | 7 | 3 | 6 | 19 | 17 | 27 | +2 |
6 | Bandırmaspor | 15 | 7 | 3 | 5 | 18 | 11 | 26 | +7 |
7 | Bodrumspor | 16 | 7 | 4 | 5 | 20 | 13 | 26 | +7 |
8 | Çorum FK | 15 | 7 | 6 | 2 | 27 | 17 | 23 | +10 |
9 | Keçiörengücü | 15 | 5 | 6 | 4 | 13 | 17 | 19 | -4 |
10 | Boluspor | 15 | 5 | 6 | 4 | 12 | 17 | 19 | -5 |
11 | Manisa FK | 15 | 4 | 5 | 6 | 19 | 16 | 18 | +3 |
12 | Erzurumspor FK | 15 | 4 | 5 | 6 | 16 | 16 | 18 | 0 |
13 | Ümraniyespor | 15 | 5 | 7 | 3 | 16 | 19 | 18 | -3 |
14 | Adanaspor | 15 | 5 | 9 | 1 | 13 | 22 | 16 | -9 |
15 | Şanlıurfaspor | 15 | 3 | 7 | 5 | 9 | 21 | 14 | -12 |
16 | Tuzlaspor | 16 | 3 | 9 | 4 | 14 | 29 | 13 | -15 |
17 | Giresunspor | 16 | 2 | 11 | 3 | 10 | 27 | 9 | -17 |
18 | Altay | 15 | 1 | 12 | 2 | 7 | 35 | 2 | -28 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 16 | 12 | 3 | 1 | 32 | 11 | 37 | +21 |
2 | 1461 Trabzon FK | 16 | 10 | 2 | 4 | 29 | 10 | 34 | +19 |
3 | Van Spor FK | 17 | 9 | 4 | 4 | 23 | 21 | 31 | +2 |
4 | Bucaspor 1928 | 15 | 8 | 1 | 6 | 22 | 9 | 30 | +13 |
5 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 17 | 8 | 3 | 6 | 24 | 14 | 30 | +10 |
6 | Ankaraspor | 16 | 7 | 2 | 7 | 20 | 12 | 28 | +8 |
7 | Ankara Demirspor | 17 | 8 | 7 | 2 | 23 | 22 | 26 | +1 |
8 | Nazilli Belediyespor | 17 | 8 | 7 | 2 | 23 | 27 | 26 | -4 |
9 | Diyarbekir Spor | 16 | 6 | 5 | 5 | 14 | 14 | 23 | 0 |
10 | Hes İlaç Afyonspor | 16 | 6 | 5 | 5 | 12 | 12 | 23 | 0 |
11 | Karacabey Belediye Spor | 17 | 5 | 7 | 5 | 14 | 14 | 20 | 0 |
12 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 17 | 5 | 10 | 2 | 15 | 21 | 17 | -6 |
13 | Kırklarelispor | 17 | 4 | 8 | 5 | 12 | 24 | 17 | -12 |
14 | Altınordu | 17 | 3 | 7 | 7 | 19 | 18 | 16 | +1 |
15 | Kırşehir Futbol SK | 16 | 4 | 9 | 3 | 14 | 26 | 15 | -12 |
16 | Serik Belediyespor | 16 | 3 | 8 | 5 | 6 | 13 | 14 | -7 |
17 | Bursaspor | 16 | 3 | 8 | 5 | 13 | 27 | 14 | -14 |
18 | Adıyaman FK | 16 | 3 | 10 | 3 | 13 | 25 | 12 | -12 |
19 | Zonguldak Kömürspor | 15 | 2 | 8 | 5 | 13 | 21 | 8 | -8 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 14 | 11 | 1 | 2 | 29 | 7 | 35 | +22 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 13 | 10 | 0 | 3 | 25 | 6 | 33 | +19 |
3 | İnegöl Kafkas GK | 13 | 7 | 4 | 2 | 15 | 13 | 23 | +2 |
4 | Edirnespor | 13 | 6 | 4 | 3 | 21 | 12 | 21 | +9 |
5 | 52 Orduspor FK | 13 | 5 | 3 | 5 | 14 | 11 | 20 | +3 |
6 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 13 | 5 | 3 | 5 | 11 | 8 | 20 | +3 |
7 | Kırıkkalegücü FK | 13 | 5 | 5 | 3 | 10 | 11 | 18 | -1 |
8 | Mardin 1969 Spor | 13 | 5 | 6 | 2 | 15 | 13 | 17 | +2 |
9 | K.Çekmece Sinopspor | 14 | 4 | 5 | 5 | 15 | 15 | 17 | 0 |
10 | Talasgücü Belediyespor | 14 | 5 | 8 | 1 | 17 | 22 | 16 | -5 |
11 | Artvin Hopaspor | 13 | 3 | 5 | 5 | 13 | 12 | 14 | +1 |
12 | Gümüşhanespor | 14 | 2 | 5 | 7 | 9 | 21 | 13 | -12 |
13 | Karabük İdmanyurdu Spor | 13 | 3 | 7 | 3 | 9 | 22 | 12 | -13 |
14 | Malatya Arguvanspor | 14 | 2 | 9 | 3 | 8 | 17 | 9 | -9 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 13 | 1 | 9 | 3 | 8 | 29 | 6 | -21 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
20/12/2023 | Kayserispor | vs | Fenerbahçe |
20/12/2023 | Antalyaspor | vs | Kasımpaşa |
20/12/2023 | Galatasaray | vs | Fatih Karagümrük |
21/12/2023 | Çaykur Rizespor | vs | Pendikspor |
21/12/2023 | Samsunspor | vs | Konyaspor |
21/12/2023 | Beşiktaş | vs | Alanyaspor |
21/12/2023 | MKE Ankaragücü | vs | Hatayspor |
23/12/2023 | Sivasspor | vs | İstanbulspor |
23/12/2023 | Fatih Karagümrük | vs | Gaziantep FK |
23/12/2023 | Trabzonspor | vs | Başakşehir FK |
24/12/2023 | Konyaspor - Kayserispor | Kayserispor ligdeki son 7 maçında hiç kaybetmedi | Kayserispor yenilmez |
24/12/2023 | Adana Demirspor - Antalyaspor | Antalyaspor ligdeki son 6 maçında hiç kaybetmedi | Antalyaspor yenilmez |
24/12/2023 | Adana Demirspor - Antalyaspor | Adana Demirspor ligdeki son 6 maçında hiç kazanamadı | Antalyaspor yenilmez |
25/12/2023 | Kasımpaşa - Çaykur Rizespor | Çaykur Rizespor ligde deplasmandaki son 5 maçında hiç kazanamadı | Kasımpaşa yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
20/12/2023 | Erzurumspor FK | vs | Ümraniyespor |
20/12/2023 | Keçiörengücü | vs | Bandırmaspor |
20/12/2023 | Adanaspor | vs | Altay |
20/12/2023 | Göztepe | vs | Eyüpspor |
21/12/2023 | Boluspor | vs | Manisa FK |
21/12/2023 | Şanlıurfaspor | vs | Çorum FK |
23/12/2023 | Gençlerbirliği | vs | Tuzlaspor |
23/12/2023 | Sakaryaspor | vs | Kocaelispor |
24/12/2023 | Bandırmaspor | vs | Adanaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
20/12/2023 | Adıyaman FK | vs | Esenler Erokspor |
20/12/2023 | Bucaspor 1928 | vs | Hes İlaç Afyonspor |
20/12/2023 | Bursaspor | vs | Diyarbekir Spor |
20/12/2023 | Kırşehir Futbol SK | vs | Zonguldak Kömürspor |
20/12/2023 | Nazilli Belediyespor | vs | Ankaraspor |
20/12/2023 | Serik Belediyespor | vs | 1461 Trabzon FK |
23/12/2023 | Yeni Mersin İdman Yurdu | vs | Ankara Demirspor |
24/12/2023 | Ankaraspor | vs | Altınordu |
24/12/2023 | Diyarbekir Spor | vs | Bucaspor 1928 |
24/12/2023 | Ankaraspor - Altınordu | Ankaraspor ligde evindeki son 8 maçında hiç kaybetmedi | Ankaraspor yenilmez |
24/12/2023 | Zonguldak Kömürspor - Kırklarelispor | Kırklarelispor ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı | Zonguldak Kömürspor yenilmez |
24/12/2023 | Diyarbekir Spor - Bucaspor 1928 | Bucaspor 1928 ligdeki son 14 maçında hiç kaybetmedi | Bucaspor 1928 yenilmez |
24/12/2023 | Hes İlaç Afyonspor - Adıyaman FK | Hes İlaç Afyonspor ligdeki son 7 maçında hiç kaybetmedi | Hes İlaç Afyonspor yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
20/12/2023 | Edirnespor | vs | Ayvalıkgücü Belediyespor |
20/12/2023 | İnegöl Kafkas GK | vs | Mardin 1969 Spor |
20/12/2023 | Karabük İdmanyurdu Spor | vs | Tarsus İdman Yurdu |
20/12/2023 | Kırıkkalegücü FK | vs | Aliağa Futbol A.Ş. |
20/12/2023 | 52 Orduspor FK | vs | Artvin Hopaspor |
20/01/2024 | İnegöl Kafkas GK | vs | Ayvalıkgücü Belediyespor |
21/01/2024 | Edirnespor | vs | Gümüşhanespor |